De mosclub

Ik schrijf een boek:

Op een zacht bedje van mos omgeven door een prachtig bos groeit langzaam een boek.

Letters vormen de woorden die de zinnen worden in een boek dat het verhaal vertelt over mijn leven met een chronische aandoening, mijn verbinding met de natuur en de zoektocht naar mijn natuurlijke/ authentieke zelf, met de natuur en in het bijzonder het mos als mijn helende gids.

Dit boek wil een aanmoediging zijn om de eigen verbinding met de natuur en je natuurlijke zelf te (her)ontdekken, er helemaal in te duiken en vanuit de eigen kern in het leven te staan.

Mijn zoektocht en ervaringen willen een steun, herkenning en inspiratie zijn voor mensen met een aandoening, burn-out,… en hun naasten, maar ook voor diegenen die nieuwsgierig zijn naar de wondere wereld van de mossen, die voor veel mensen onbekend is, en hoe deze kan bijdragen tot een bewuster leven.

Wordt vervolgd,...

Mos-Inzicht 6: herken en erken de kleine dingen in je leven

(Meer informatie over de mos-inzichten: kijk hier. Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels)

Als ik in de natuur wandel vraagt het enige aandacht om het mos op te merken te midden van al de andere planten en bomen die in verhouding tot het mos heel groot zijn.

Het klein zijn van de mosplantjes en de extra aandacht die ik er aan moet geven om ze tussen al het ander groen op te merken en er niet aan voorbij te lopen doet me inzien dat ik ook in mijn dagelijks leven meer aandacht wil geven aan de kleinere dingen om mij heen.

Die kleine dingen in het leven kunnen op het eerste zicht banaal en alledaags zijn zoals een gesprek, een lekkere tas thee,... Deze dingen in het leven herkennen, ze waarderen en erkennen en er van mogen genieten geeft mij een fijn en dankbaar gevoel en geeft me meer innerlijke rust en voldoening.

In het bos of in onze tuin sta ik dikwijls vol verwondering te genieten van alles wat er op dat moment aanwezig is zoals een bloem, een vlinder,... Ik noem ze mijn 'groengelukskes', momenten in de natuur die me rustig, blij en gelukkig maken en die mij helemaal in het heden laten zijn.

Mijn groengelukske van vandaag is de serenade van de merel in de tuin van onze buren. Tegenwoordig worden we s'morgens gewekt en s'avond in onze droom begeleid door deze merel die gedurende de dag ook nog eens verschillende keren zijn lied doet weerklinken. Hij is veruit de beste zanger onder de vogels uit de buurt met een heel gevarieerd en uitgebreid repertoire. Ik herken de merel aan de klank van zijn melodie; andere merels op andere plaatsen klinken niet hetzelfde; ze hebben een andere klankkleur. Het is zelf zo dat we hem vorig jaar een naam hebben gegeven, Marcel. Wanneer de merel weer eens begint te zingen, zeggen we tegen elkaar: ¨daar is de Marcel weer¨. Ik heb grote bewondering voor deze vogel en vraag me af waar hij de kracht en energie vandaan haalt om bijna de hele dag door te zingen, meestal alleen of soms in gesprek met een andere merel verder weg. Terwijl ik dit schrijf begin Marcel weer aan zijn volgende soloconcert.

Wat is jouw 'groengelukske' van vandaag? Laat het me weten bij 'opmerkingen' onderaan dit blogbericht.

Ik nodig je uit om tijdens een wandeling in de natuur ook eens te luisteren naar een inzicht/boodschap die zomaar ineens opduikt. Je kan de natuur als spiegel voor jezelf zien. Wat heeft de natuur jou te vertellen: een wijze boodschap, een oplossing voor een probleem,...

Wandelen in Sint-Lenaarts (Brecht): Natuurreservaat Kooldries-Hoofsweer

Natuurreservaat Kooldries-Hoofsweer ligt vlak naast het kanaal Dessel-Schoten. In de 19de eeuw, tijdens het graven van het kanaal, merkte men dikke kleilagen in de ondergrond op. Een aantal steenfabrieken vestigden zich naast het kanaal om de klei te exploiteren. Zo ontstonden de talrijke kleiputten die natuurreservaat Kooldries-Hoofsweer kenmerken. Na de kleiwinningen geraakten de putten in verval. Water vulde de putten en struikgewas palmde de grond in.

Door de onderliggende kleilaag heeft natuurreservaat Kooldries-Hoofsweer een zeer dynamisch systeem van uitdrogen en vernatten. Hierdoor kent het een unieke fauna en flora. Naast de typerende kleiputten sieren ook een eikenberkenbos, een rietveld, struikgewas, een stukje heide en een oude hoogstamboomgaard het gebied.

Eén derde van natuurreservaat Kooldries-Hoofsweer is ontoegankelijk omdat het waterpeil sterk schommelt. Tijdens de droge zomers zakt het water weer en ontstaan waterpartijen, dammetjes en zacht glooiende oevers. Een ideale biotoop voor zeldzame planten als de naaldwaterbies, kleine en ronde zonnedauw.

De diversiteit van natuurreservaat Kooldries-Hoofsweer trekt heel wat dieren aan. Zo leven er veel libellen, vlinders en amfibieën. Voor de zeldzame kamsalamander is het gebied zelfs Europees habitatrichtlijngebied. Vogelsoorten als dodaars, specht, boomklever, wielewaal, boomvalk en ijsvogel voelen zich piekfijn rond de grote kleiputten of in de nattere bossen.

Wij volgden de blauwe route in het natuurreservaat Kooldries.

Meer informatie: vind je hier op de website van Natuurpunt en hier op de website van Natuur en bos

(bron: https://www.natuurenbos.be/natuurgebieden/kooldries-hoofsweer)

Tijdens de wandeling kregen we verschillende wateroppervlakten te zien. De weerspiegeling van de natuur in het water voegt visuele diepte toe aan het landschap. Het lijkt alsof de natuur zich uitrekt hoger naar de hemel en dieper in de aarde. Er wordt een extra dimensie of illusie gecreëerd; het is maar hoe je het bekijkt.

Op andere plaatsen is het wateroppervlak bedekt met een laag groen waardoor de extra dimensie in de diepte verdwijnt. Op deze laag is een andere veranderlijke en tijdelijke dimensie mooi zichtbaar, namelijk de schaduwen van de planten en bomen.

Op sommige plaatsen is de groene laag, door de beweging van het water, een lappendeken geworden van vele groene eilandjes. Hierdoor ontstaat een mooi lijnenspel samen met de schaduw van de boom.

Het gras dat op deze open plek groeit is valse zandzegge. De Kempische bosbodem is heel voedselarm en droog waardoor vele soorten zeldzaam zijn. Enkel gespecialiseerde planten overleven zoals 'zeggen'. Zeggen lijken op gras maar je kan ze herkennen aan hun driehoekige stengel. In natuurreservaat Kooldries groeit in grote aantallen valse zandzegge. Deze soort wordt maar op enkele plaatsen in België aangetroffen.

Mos-Inzicht 5: Lente

(Meer informatie over de mos-inzichten: kijk hier. Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels)

Binnenshuis sta ik verwonderd te kijken naar de eerste plantjes die boven de grond komen uit de groentenzaden die we voorzaaien in bakken. Ik bewonder kleine zaadjes waar alles in potentie in aanwezig is en die de kracht en energie hebben om op het juiste moment te beginnen kiemen en uit te groeien tot een plant, boom, bloem,...; dat is een wonder. Onze bijdrage in de natuur is eigenlijk maar klein. Je kan de grond van een moestuin voorbereiden, water geven,...; je zorgt voor een goede omgeving maar het zijn de groenten die al het werk zelf doen; elke groente verwezenlijkt zichzelf en bij dat proces op zich kunnen mensen helemaal niets bijdragen.

Wanneer ik buiten in onze tuin of in de natuur rondkijk is het eerste wat me opvalt de ontluikende knoppen aan planten en bomen. De natuur komt, in deze periode, op haar eigen tempo terug tot leven. Vele bloemknoppen, aan dezelfde plant, zijn nog gesloten en wachten nog wat langer, andere openen voorzichtig één bloemblaadje terwijl sommige bloemen al helemaal open staan te genieten van de eerste lentezon.

Ik geniet van de vernieuwende levenskracht en sprankelende levensvreugde die nu in de lucht hangt en die ik in mij en rond mij voel stromen. De natuur die terug in beweging komt en op het punt staat om open te barsten in een scala aan vormen, geuren, kleuren, energie, geluk,... Door me te verbinden met die levensvreugde voel ik meer respect voor en me meer verbonden met alles wat leeft. Ik ervaar een grote dankbaarheid voor de kleine en grote dingen om me heen.

De lente is een periode van nieuw begin, ontwaken, ontluiken, groeien en bloeien. Ideeën mogen nu meer vorm beginnen te krijgen; ze mogen bijna boven de grond uitkomen waarna ze voluit tot bloei kunnen komen.

Je kan er elke dag ook bewust voor kiezen om je te verbinden met die sprankelende levensvreugde die je kan optillen boven de zwaarte om ons heen.

Mos-Inzicht 4: kristallen

(Meer informatie over de mos-inzichten: kijk hier. Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels)

Alles in de natuur is bedekt met een dun laagje wit. Wanneer ik van heel dichtbij ga kijken zie ik dat het mos bezaait is met allemaal kleine schitterende kristallen. Ze doen me denken aan de fonkelende sterren aan de hemel tijdens een heldere nacht. Ik ben me, in dit moment, tegelijkertijd bewust van de schoonheid en de kracht van deze kleine kristallen en langs de andere kant van hun kwetsbaarheid en vergankelijkheid. Wanneer de zon langer op het mos zal schijnen zullen de kristallen al snel verdwijnen.

Mossentocht in het park Schildehof in Schilde

Natuurpunt organiseerde een mossentocht in het park Schildehof. In dit historisch kasteeldomein bleven we stilstaan bij de mossen (ongeveer 20 soorten) en enkele bomen, planten en vogels die we tegenkwamen.

Schijfjesmos

Fijn laddermos

Helmroestmos

Dwergwratjesmos (zeldzaam)

Gesnaveld klauwtjesmos

Boomvorkje

in het midden: Gewoon aloëmos

Mos-Inzicht 3: authentieke verbindingen

(Meer informatie over de mos-inzichten: kijk hier. Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels)

Ik vind het fijn om mossen te fotograferen met mijn smartphone en mijn foto’s dan later op deze blog te plaatsen. Ik besteed er veel tijd en aandacht aan waardoor ik eigenlijk alleen nog maar bezig ben met het zo goed mogelijk in beeld brengen van mijn fotomodel: het mosje voor mijn neus.

Ik merk bij mezelf op dat ik mijn verbinding met de natuur en de mossen begin te verliezen tijdens het fotograferen. Mijn smartphone zit dan ook letterlijk tussen mijzelf en de natuur; ik bekijk de natuur op dat moment enkel nog via het beeldscherm van mijn smartphone.

De valkuil bij het fotograferen bestaat uit het alsmaar meer foto’s willen trekken om toch ‘de allermooiste foto’ te hebben, maar wanneer stopt het dan, misschien was de volgende foto ‘de foto’. Hierdoor bestaat de kans dat fotograferen een verslaving wordt waardoor de focus volledig verschuift naar het fotograferen zelf en er nog nauwelijks een verbinding met de natuur is.

Ga een authentieke verbinding met jezelf, de natuur en andere mensen aan door de GSM eens wat meer achterwege te laten.

Een ijskoude ochtend in februari

Mos-Inzicht 2: geduld en vertrouwen

(Meer informatie over de mos-inzichten: kijk hier. Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels)

Op een regenachtige voormiddag in februari ga ik toch maar wandelen in het bos. De mossen, die anders nauwelijks zichtbaar zijn, trekken nu alle aandacht naar zich toe te midden van het dorre boslandschap dat nog in wintermodus verkeert. Het scala aan groentinten, van donkergroen naar fris lichtgroen, is goed zichtbaar. Het is alsof de eilandjes van fris groen licht uitstraalen op deze sombere dag. Het groen doet me verlangen naar de lente die hier en daar al in de lucht hangt. Er beginnen al kleine knoppen aan takken te verschijnen, het blijft al iets langer licht s'avond en s'morgens hoor ik al meer vogels fluiten. Maar het duurt allemaal wel erg lang, we hebben genoeg regen en donkere dagen achter de rug, laat de lente en haar sprankelende nieuwe energie maar komen. Terwijl ik in het bos wandel stel ik me al het groen, in de grond en in de boomknopppen, voor dat vol spanning aan het wachten is en hier en daar al komt kijken.

Er is geduld en vertrouwen nodig in de cyclus van de seizoenen, het wordt hoe dan ook lente. Er zal weldra een periode aanbreken van verandering, nieuw begin, nieuwe frisse energie en ruimte waarin nieuwe ideeën en mogelijkheden mogen en kunnen groeien.

Nu is het nog even wachten en kunnen we maar beter wat selectiever omgaan met onze energie en het uitvoeren van eventuele plannen.

Mos-Inzicht 1: in de spotlights

(Meer informatie over de mos-inzichten: kijk hier. Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels)

Tijdens de winter, wanneer alle groene bladeren aan de bomen zijn verdwenen, is het mos op de boomstammen al van ver zichtbaar. Het mos wisselt hierbij van rol. Wanneer er bladeren aan de bomen groeien blijft het mos op de achtergrond. In de winter treedt het mos in de spotlights en komt het op de voorgrond te staan.

Het moment is aangebroken om jezelf meer op de voorgrond te zetten.

Mos-Inzichten

Alle mos-inzichten zullen terug te vinden zijn bij 'Inzichten' rechts bij Labels.

Als ik in de natuur ben, gebeurt het geregeld dat ik plots een inzicht ervaar dat dikwijls in verbinding staat met mos. Er worden dan dingen zichtbaar en duidelijk voor mij. Soms zijn het nieuwe inzichten maar meestal zijn het ideeën, gevoelens, intenties, inspiratie... die via het mos opnieuw om mijn aandacht vragen.

Om de zoveel tijd zal ik een inzicht of gedachte op deze blog plaatsen. Misschien kunnen die inzichten ook jou inspireren.

Het ervaren van de wonderen van de natuur: boekentips

Een thema waar ik graag over lees is 'plantenintelligentie'. Enkele jaren geleden las ik het boek 'Briljant groen, de intelligentie van planten' van Stefano Mancuso en onlangs heb ik het boek 'Planta Sapiens, de ondekking van plantenintelligentie' van Paco Calvo gelezen.

Boeken die ik alleen maar kan aanraden in de hoop dat de bewondering en bewustwording van die intelligente wereld, waar we dagelijks mee omringd zijn en er deel van uitmaken maar er toch zo ver vanaf lijken te staan, meer en meer wordt aangewakkerd.

Dit boek nodigt ons uit om ons perspectief (de mens staat boven de natuur) te veranderen en te proberen om vanuit de plantenwereld te kijken. Paco Calvo wil ons een inkijk geven in hoe het zou kunnen zijn om een plant te zijn.

Planta Sapiens neemt ons mee in een nieuw wetenschapsgebied: plantenneurobiologie. Planten beschikken over cellen die elektrische signalen versturen en ontvangen. Deze cellen fungeren feitelijk als neuronen en stellen planten in staat om complexe problemen op te lossen.
Zijn planten dan ook bewust? Jazeker. Hebben ze herinneringen? Jazeker! Ze hebben een eigen vorm van intelligentie, die tot nu toe onderbelicht is gebleven. Planten kunnen vooruitplannen, leren, familieleden herkennen, risico’s inschatten en beslissingen nemen. Ze kunnen zelfs in slaap worden gebracht.
Plantenonderzoeker en filosoof Paco Calvo vertelt in dit boek over zijn baanbrekende onderzoek naar plantbewustzijn. Hij vertelt over opmerkelijke proeven waarbij planten al even opmerkelijk gedrag vertonen.
Paco Calvo is cognitiewetenschapper en filosoof. Hij is hoogleraar aan de Universiteit van Murcia in Spanje waar hij leidinggeeft aan het Minimal Intelligence Lab (MINT Lab), dat zich richt op de studie van cognitie bij planten. Uniek aan zijn onderzoek is dat hij inzichten uit de biologie, filosofie en cognitieve wetenschap combineert.

(Bron: Planta Sapiens, Paco Calvo en Nathalie Lawrence,uitgeverij: Noordboek, 2024)